تیرگان جشنی است که هر سال برای گرامی داشت ” تیشتر” که ستاره باران آور درفرهنگ ایران باستان است، برگزار میشود. روایت شده که در این روز آرش کمانگیر بالای کوه دماوند رفته، تیر معروفش را پرتاب نموده و تیر بعد از طی کرن کوه دشت در کنار رودخانه «جیحون» بر تنه درخت گردویی نشسته است. از آن پس آنجا را مرز ایران و توران تعیین کردهاند و هر سال به یادش جشن می گیرند.
آب در جشن تیرگان اهمیت زیادی دارد و به همین خاطر است که این جشن معمولا در کنار رودخانه و چشمه برپا میشود. یکی از رسومات جالب این جشن، مراسم آب پاشان است که مردم به یاد فرشته تیشتر( فرشته باران) و به خاطر گرمای هوا همدیگر را به واسطه آب پاشیدن خنک میکنند، صدای خندهها در هوا بلند میشود و برای لحظاتی گرمای تابستان از یاد میرود.
البته که روایت ها در حول و حوش تیرگان به همینجا ختم نمیشود. چنان که ابوریحان بیرونی در کتاب «آثار الباقیه» نوشته، تیرگان روز بزرگداشت نویسندگان در دوره باستان بوده و بنا به روایتی دیگر، در آن روز کیخسرو شاه ایران، بعد از شستشوی خود در چشمه ناپدید شده است.